Ngày 15 tháng 11 năm 2017, Bộ Chính trị, Khóa XII ban hành Quy định 102-QĐ/TW (sau đây gọi là Quy định 102) “về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, nghị quyết, chỉ thị, quy định, quyết định, quy chế, kết luận của Đảng, pháp luật của Nhà nước, điều lệ, nghị quyết, quy định của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội, cơ quan, đơn vị”. Theo đó, đảng viên có các hành vi vi phạm thuộc các lĩnh vực sau đây sẽ bị khai trừ ra khỏi đảng:

Thứ nhất, các hành vi bị khai trừ do vi phạm về quan điểm chính trị và chính trị nội bộ (Điều 7, Quy định 102).

Theo quy định tại khoản 3, Điều 7, Quy định 102, đảng viên vi phạm một trong các trường hợp sau thì kỷ luật bằng hình thức khai trừ:

a) Cố ý nói, viết có nội dung xuyên tạc lịch sử, xuyên tạc sự thật, phủ nhận vai trò lãnh đạo và thành quả cách mạng của Đảng và dân tộc.

b) Phản bác, phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nguyên tắc tập trung dân chủ, nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; đòi thực hiện thể chế "tam quyền phân lập", "xã hội dân sự", "đa nguyên, đa đảng".

c) Cố ý đưa thông tin sai lệch, xuyên tạc đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước; bôi nhọ lãnh tụ, lãnh đạo Đảng, Nhà nước; truyền thống của dân tộc, của Đảng và Nhà nước.

d) Lợi dụng dân chủ, nhân quyền, dân tộc, tôn giáo hoạt động gây nguy hại đến an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội.

đ) Móc nối, cấu kết với các thế lực thù địch, phản động và các phần tử cơ hội, bất mãn chính trị để truyền bá tư tưởng, quan điểm đối lập; vận động, tổ chức, tập hợp lực lượng để chống phá Đảng và Nhà nước.

e) Hoạt động trong các đảng phái, tổ chức chính trị phản động.

g) Kích động tư tưởng bất mãn, bất đồng chính kiến, chống đối trong nội bộ. Lợi dụng và sử dụng các phương tiện thông tin, truyền thông, mạng xã hội để nói xấu, bôi nhọ, hạ thấp uy tín, vai trò lãnh đạo của Đảng.

h) Tác động, lôi kéo, định hướng dư luận xã hội không theo đường lối của Đảng.

i) Phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng vũ trang; đòi "phi chính trị hóa" quân đội và công an; xuyên tạc đường lối quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân.

k) Phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng đối với báo chí, văn học - nghệ thuật. Sáng tác, quảng bá những tác phẩm văn hóa, nghệ thuật lệch lạc, bóp méo lịch sử, hạ thấp uy tín của Đảng và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước.

Ngoài ra, đảng viên cũng bị khai trừ đảng nếu vi phạm một trong các trường hợp Khoản 1, Khoản 2, Điều này gây hậu quả rất nghiêm trọng.

Thứ hai, các hành vi bị khai trừ do vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ (Điều 8, Quy định 102).

Theo quy định tại khoản 3, Điều 8, Quy định 102, đảng viên vi phạm một trong các trường hợp sau thì kỷ luật bằng hình thức khai trừ:

a) Vô tổ chức, vô kỷ luật, bỏ vị trí công tác nhiều lần không có lý do chính đáng; có hành vi chống lại các chủ trương, nghị quyết, chỉ thị, quyết định, quy định, quy chế, kết luận của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước.

b) Lợi dụng quyền dân chủ để bè phái, lợi ích nhóm hoặc lợi ích cục bộ gây mất đoàn kết trong tổ chức, cơ quan, đơn vị nơi mình sinh hoạt.

c) Trả thù người góp ý, đấu tranh, phê bình, tố cáo hoặc người cung cấp thông tin, tài liệu, chứng cứ liên quan đến vi phạm của cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân mình.

Ngoài ra, đảng viên cũng bị khai trừ đảng nếu vi phạm một trong các trường hợp Khoản 1, Khoản 2, Điều này gây hậu quả rất nghiêm trọng.

Thứ ba, các hành vi bị khai trừ do vi phạm các quy định về bầu cử (Điều 9, Quy định 102)

Theo quy định tại khoản 3, Điều 9, Quy định 102, đảng viên vi phạm một trong các trường hợp sau thì kỷ luật bằng hình thức khai trừ:

a) Tổ chức thực hiện việc giả mạo giấy tờ, gian lận phiếu bầu hoặc làm sai lệch kết quả bầu cử.

b) Có hành vi, việc làm phá hoại cuộc bầu cử.

c) Tổ chức lực lượng, phe nhóm, dòng họ để vận động người tự ứng cử, nhận đề cử và đề cử vào các chức danh của tổ chức nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội trái quy định.

Ngoài ra, đảng viên cũng bị khai trừ đảng nếu vi phạm một trong các trường hợp Khoản 1, Khoản 2, Điều này gây hậu quả rất nghiêm trọng.

Thứ tư, các hành vi bị khai trừ do vi phạm trong công tác tổ chức, cán bộ (Điều 11, Quy định 102)

Theo quy định tại khoản 3, Điều 11, Quy định 102, đảng viên vi phạm một trong các trường hợp sau thì kỷ luật bằng hình thức khai trừ:

a) Môi giới, nhận hối lộ trong tiếp nhận, tuyển dụng, cử tuyển, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, bố trí công tác hoặc nâng lương, nâng ngạch, khen thưởng, phong học hàm, xét phong tặng danh hiệu vinh dự trái quy định đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động.

b) Có hành vi chạy chức, bằng cấp, vị trí công tác, luân chuyển; mua chuộc để bản thân hoặc người khác được quy hoạch, bổ nhiệm, luân chuyển, khen thưởng, chuyển đổi vị trí công tác.

c) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn, vị trí công tác để can thiệp trái quy định vào việc tiếp nhận, tuyển dụng, quy hoạch, luân chuyển, bổ nhiệm, bố trí, sắp xếp, điều động cán bộ.

d) Làm giả hồ sơ để được xét đi học, tiếp nhận, tuyển dụng vào các cơ quan, tổ chức.

đ) Dùng thẻ đảng viên để vay tiền hoặc tài sản.

Ngoài ra, đảng viên cũng bị khai trừ đảng nếu vi phạm một trong các trường hợp Khoản 1, Khoản 2, Điều này gây hậu quả rất nghiêm trọng.

Thứ năm, các hành vi bị khai trừ do vi phạm về tuyên truyền, phát ngôn (Điều 10, Quy định 102).

Theo quy định tại khoản 3, Điều 10, Quy định 102, đảng viên vi phạm một trong các trường hợp sau thì kỷ luật bằng hình thức khai trừ:

a) Không chấp hành kỷ luật phát ngôn và bảo vệ bí mật của Đảng, Nhà nước, đã để lộ thông tin, tán phát tài liệu, hiện vật không đúng nguyên tắc, chế độ quy định; tung tin sai lệch về nội bộ Đảng, gây tác động xấu đến ổn định chính trị, kỷ luật, kỷ cương, sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng và nhân dân, để kẻ xấu và các lực lượng thù địch, phản động lợi dụng xuyên tạc, chống phá, hạ thấp uy tín của Đảng, chống phá Nhà nước.

b) Lợi dụng dân chủ, nhân quyền để tuyên truyền chống Đảng, Nhà nước; cố ý nói, viết, lưu giữ trái phép hoặc tán phát rộng rãi các thông tin, tài liệu, hiện vật có nội dung trái Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, nghị quyết, chỉ thị của Đảng hoặc đưa lên mạng những nội dung chống lại chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

c) Kích động, lôi kéo người khác tham gia hội thảo, tọa đàm không được tổ chức có thẩm quyền cho phép, có nội dung trái chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

d) Lợi dụng quyền bảo lưu ý kiến, quyền tự do ngôn luận, tự do hội họp để tuyên truyền chống Đảng và Nhà nước, phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.

đ) Đảng viên khi có những việc làm sai trái, đã được cấp có thẩm quyền nhắc nhở, giải thích nhưng không tiếp thu, tiếp tục có bài nói, viết, phát ngôn, tán phát hồi ký, đơn, thư công kích sự lãnh đạo của Đảng, bôi nhọ, vu khống làm mất lòng tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ ta.

Ngoài ra, đảng viên cũng bị khai trừ đảng nếu vi phạm một trong các trường hợp Khoản 1, Khoản 2, Điều này gây hậu quả rất nghiêm trọng.

Thứ sáu, các hành vi bị khai trừ do vi phạm quy định về hôn nhân và gia đình (Điều 24, Quy định 102).

Theo quy định tại khoản 3, Điều 24, Quy định 102, đảng viên vi phạm một trong các trường hợp sau thì kỷ luật bằng hình thức khai trừ:

a) Vi phạm quy định về cấm kết hôn, vi phạm chế độ hôn nhân một vợ, một chồng.

b) Ép buộc vợ (hoặc chồng), con làm những việc trái đạo lý, trái pháp luật mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.

c) Từ chối thực hiện, không thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng cha mẹ, nghĩa vụ cấp dưỡng cho con sau khi ly hôn theo quy định của pháp luật.

Ngoài ra, đảng viên cũng bị khai trừ đảng nếu vi phạm một trong các trường hợp Khoản 1, Khoản 2, Điều này gây hậu quả rất nghiêm trọng.

Thứ bảy, các hành vi bị khai trừ do vi phạm quy định về quản lý, cấp phát, sử dụng văn bằng, chứng chỉ (Điều 22, Quy định 102).

Theo quy định tại khoản 3, Điều 22, Quy định 102, đảng viên vi phạm một trong các trường hợp sau thì kỷ luật bằng hình thức khai trừ:

a) Làm công tác tuyển dụng, xét tuyển, đào tạo nhưng cố ý để người không đủ tiêu chuẩn, điều kiện sử dụng văn bằng, chứng chỉ, chứng nhận không hợp pháp được dự thi tuyển, xét tuyển đi học, thi nâng ngạch.

b) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn bao che cho cán bộ, công chức, đảng viên thuộc quyền quản lý sử dụng văn bằng, chứng chỉ, chứng nhận không hợp pháp.

c) Trực tiếp tham gia hoặc tiếp tay cho việc sản xuất, tiêu thụ hoặc môi giới tiêu thụ văn bằng, chứng chỉ, chứng nhận không hợp pháp.

Ngoài ra, đảng viên cũng bị khai trừ đảng nếu vi phạm một trong các trường hợp Khoản 1, Khoản 2, Điều này gây hậu quả rất nghiêm trọng.

Bên cạnh các hành vi bị khai trừ do vi phạm trong các lĩnh vực nêu trên, Quy định 102 còn quy định các hành vi khác cũng bị khai trừ ra khỏi Đảng trên các lĩnh vực như: Vi phạm các quy định về bảo vệ bí mật của Đảng, Nhà nước; Vi phạm hoạt động thanh tra, kiểm tra, kiểm toán; Vi phạm về khiếu nại, tố cáo và giải quyết khiếu nại, tố cáo; Vi phạm các quy định về phòng, chống tham nhũng, lãng phí… chúng tôi sẽ giới thiệu trong bản tin tiếp theo./.

Trịnh Duy Biên-Phòng NCKH-TT-TL