Tóm tắt:

Có thể khẳng định, chưa bao giờ các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị từ bỏ mục tiêu xuyên tạc, chống phá nền tảng tư tưởng của Đảng với những âm mưu ngày càng thâm độc, những thủ đoạn ngày càng tinh vi nhằm làm xói mòn niềm tin của Nhân dân đối với Đảng và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.

1. Báo chí đồng hành cùng đất nước.

Từ những ngày đầu thành lập Đảng đến nay, ở bất kỳ giai đoạn cách mạng nào, nhất là những bước ngoặt, thời điểm khó khăn của cách mạng, nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch luôn có tầm quan trọng hàng đầu, gắn liền với nhiệm vụ trọng yếu bảo vệ con đường cách mạng, bảo vệ Đảng, Nhà nước và chế độ, bảo vệ đất nước và Nhân dân.

Đối với báo chí cách mạng Việt Nam, ngay từ những ngày đầu non trẻ, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự chỉ bảo, dìu dắt của Chủ tịch Hồ Chí Minh, báo chí cách mạng đã khẳng định vai trò là kênh thông tin chính thống, tuyên truyền đưa chủ nghĩa Mác – Lênin vào Việt Nam.

Nói về tôn chỉ, mục đích của báo chí cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Báo chí của ta thì cần phải phục vụ nhân dân lao động, phục vụ chủ nghĩa xã hội, phục vụ cho đấu tranh thực hiện thống nhất nước nhà, cho hòa bình thế giới”[1]. Trong mỗi thời kỳ cách mạng, trải qua các cuộc kháng chiến trường kỳ cứu nước, báo chí ngày càng lớn mạnh, trở thành vũ khí tư tưởng sắc bén của Đảng. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, sự phát triển, lớn mạnh của báo chí có sự cống hiến, hy sinh to lớn của những người làm báo, đó là những chiến sĩ cách mạng trên mặt trận tư tưởng, văn hóa. “Đối với những người viết báo chúng ta, cái bút là vũ khí sắc bén, bài báo là tờ hịch cách mạng để động viên quần chúng đoàn kết đấu tranh, chống chủ nghĩa thực dân cũ và mới, chống chủ nghĩa đế quốc, đứng đầu là đế quốc Mỹ, vì độc lập dân tộc, tiến bộ xã hội và hòa bình thế giới”[2].

Nghị quyết số 35-NQ/TW, ngày 22/10/2018, của Bộ Chính trị khóa XII “Về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới” đặc biệt nhấn mạnh đến vai trò quan trọng của báo chí trong công tác xây dựng, bảo vệ Đảng. Đó là, phát huy sức mạnh tổng hợp của các cơ quan báo chí, xuất bản, truyền thông; vận dụng tổng hợp các hình thức tuyên truyền, kết hợp chặt chẽ với đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền miệng, tuyên truyền đối ngoại, tuyên truyền trên internet, các mạng xã hội và các kênh truyền thông khác, góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác có hiệu quả các quan điểm sai trái, thù địch.

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng tiếp tục nhấn mạnh một trong những nhiệm vụ quan trọng của báo chí trong tình hình mới là: “Kiên quyết đấu tranh, loại bỏ các sản phẩm, thông tin độc hại, xuyên tạc, phản động, ảnh hưởng xấu đến ổn định chính trị – xã hội, thuần phong mỹ tục”[3].

Sau hơn 35 năm thực hiện công cuộc đổi mới, báo chí cách mạng vẫn tiếp tục là lực lượng xung kích trên mặt trận bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, kịp thời đấu tranh, phản bác các thông tin, quan điểm sai trái, âm mưu “diễn biến hòa bình” của các thế lực phản động, thù địch, bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ, góp phần củng cố lòng tin của Nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước và sự nghiệp đổi mới đất nước.

Thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng, cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén, ngòi bút của các bạn cũng là những vũ khí sắc bén trong sự nghiệp phò chính trừ tà, cho nên phải có tính chất quần chúng và tinh thần chiến đấu”[4]. Trong suốt 98 năm qua, báo chí cách mạng Việt Nam và đội ngũ những người làm báo trong cả nước luôn gắn bó, phấn đấu hết mình cho lợi ích của Tổ quốc, của Nhân dân.

Sau gần 5 năm thực hiện Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị “Về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Ðảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới”, với sự chỉ đạo tập trung, thống nhất của Trung ương, sự phối hợp trách nhiệm, đồng bộ, hệ thống của các cơ quan, bộ, ngành, địa phương, sự vào cuộc quyết liệt, bền bỉ của các lực lượng, các cơ quan báo chí, truyền thông đã góp phần tích cực, tiên phong, xung kích trong  công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch đã đạt những kết quả tích cực. Những kết quả này đã góp phần quan trọng vào bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, xây dựng môi trường thông tin dân chủ, kỷ cương, bảo đảm an ninh chính trị và trật tự, an toàn xã hội. Đồng thời, góp phần xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, phát huy sức mạnh toàn dân tộc, đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, bảo vệ vững chắc Tổ quốc, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, phấn đấu sớm đưa nước ta trở thành nước phát triển, theo định hướng xã hội chủ nghĩa theo tinh thần Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng.

Kết quả bước đầu đạt được là rất quan trọng, song không được chủ quan, thỏa mãn, cần thẳng thắn nhìn nhận, phân tích sâu những khó khăn, bất cập, thách thức mà thực tiễn đã và đang đặt ra để có chủ trương, giải pháp phù hợp trong thời gian tới. Các cơ quan báo chí cần thường xuyên tổng kết kinh nghiệm, phối hợp đồng bộ, hiệu quả công tác truyền thông bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; kịp thời đề xuất bước đi, giải pháp phù hợp với tình hình mới, bảo đảm tính chủ động, kiên quyết, giành thắng lợi trên các mặt trận.

2. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả đấu tranh với quan điểm sai trái, thù địch của báo chí cách mạng.

Toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đang triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, đây là thời điểm các thế lực thù địch tiếp tục ra sức chống phá với các chiêu trò, biện pháp tinh vi, quyết liệt hơn. Chúng tập trung sử dụng các phương thức gồm: tuyên truyền, xuyên tạc đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; kích động tụ tập biểu tình gây rối an ninh trật tự; củng cố, phát triển lực lượng, thành lập tổ chức phản động núp dưới danh nghĩa “xã hội dân sự” và tranh thủ sự hậu thuẫn của bên ngoài cả về tinh thần lẫn vật chất… Thực tế đó, đòi hỏi các cơ quan báo chí cần tiếp tục giữ vững lập trường, tư tưởng, chủ động có biện pháp đấu tranh phù hợp, hiệu quả, góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và công cuộc bảo vệ, xây dựng, phát triển đất nước.

Để phát huy hơn nữa vai trò xung kích, tuyến đầu của báo chí trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái của các thế lực thù địch, xin đề xuất một số giải pháp sau:

Một là, báo chí cách mạng Việt Nam cần tiếp tục nhất quán nguyên tắc hoạt động báo chí đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước và hoạt động trong khuôn khổ pháp luật. Phải luôn vững vàng, đi đầu trong việc bảo vệ chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, bám sát quan điểm chính trị, diễn biến tình hình trong nước và quốc tế để phản ánh một cách đầy đủ, chính xác, kịp thời về đời sống xã hội của đất nước, phục vụ cho sự nghiệp cách mạng. Báo chí và đội ngũ những người làm báo phải thể hiện được chính nghĩa, phản ánh được “dòng chảy chính” của xã hội, của đất nước, phải “phò chính, diệt tà”. Mỗi bài viết, bản tin, hình ảnh… đều phải lan tỏa những giá trị tốt đẹp và năng lượng tích cực, tạo niềm tin, sự đồng thuận trong xã hội, góp phần khơi dậy và nuôi dưỡng khát vọng về một đất nước Việt Nam hùng cường, giàu mạnh.

Hai là, báo chí phải bảo đảm tính tư tưởng, tính chân thật, tính nhân dân, tính chiến đấu, tính đa dạng, có trách nhiệm hình thành dư luận xã hội lành mạnh. Kiên quyết đấu tranh, phê phán các quan điểm sai trái, thù địch, khắc phục các biểu hiện thương mại hóa, xa rời tôn chỉ, mục đích, các biểu hiện tiêu cực, lệch lạc khác; tham gia hiệu quả đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu, mê tín dị đoan, các tệ nạn xã hội, góp phần làm lành mạnh xã hội, giữ gìn, phát huy các giá trị truyền thống tốt đẹp, bản sắc, tinh hoa văn hóa dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại. Thông tin, truyên truyền trên báo chí phải kết hợp tốt giữa xây và chống; lấy cái đẹp để dẹp cái xấu, lấy tích cực để đẩy lùi tiêu cực.

Ba là, tuyên truyền, phát huy vai trò của cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu, Ban Chỉ đạo 35, cơ quan chức năng các cấp, nhất là vai trò, trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên. Tập trung lãnh đạo kiện toàn, xây dựng phát triển lực lượng đấu tranh theo hướng chủ động tạo thế liên hoàn, vững chắc, có bộ phận nòng cốt, chuyên sâu, tập hợp lực lượng rộng rãi; quản lý chặt chẽ tình hình chính trị nội bộ, nắm, dự báo, xử lý kịp thời những vấn đề tư tưởng nảy sinh. Trong tổ chức thực hiện, cần duy trì tốt các chuyên trang, chuyên mục chống “diễn biến hòa bình”, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” ở các cơ quan, đơn vị. Các cơ quan báo chí cần phát huy vai trò nòng cốt đấu tranh vạch trần bản chất, âm mưu, thủ đoạn thâm độc của các thế lực thù địch, phản động, góp phần định hướng dư luận xã hội.

Bốn là, các cơ quan báo chí cần triển khai đồng bộ các giải pháp, cả về tổ chức, lực lượng, nội dung, hình thức, phương tiện để nâng cao hiệu quả đấu tranh, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch, coi đây nhiệm vụ chính trị đặc biệt; chủ động tìm tòi, nghiên cứu để đa dạng hóa hình thức thông tin tuyên truyền, tạo sức mạnh tổng hợp trong tuyên truyền gương điển hình tiên tiến, đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; huy động sự tham gia thống nhất, hiệp đồng tác chiến của các loại hình báo chí; quan tâm đến việc tuyên truyền nhằm xây dựng nền tảng tinh thần của con người và xã hội; ngăn chặn xu hướng lai căng, pha tạp về văn hóa, coi thường các giá trị nhân văn; phê phán lối sống buông thả, qua đó, nâng cao khả năng đề kháng, phản bác của người dân trước những thông tin sai trái, thù địch.

Năm là, chủ động nắm tình hình, phát hiện sớm hoạt động chống phá của đối tượng để đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, cơ hội chính trị. Công tác nắm tình hình cần tập trung vào những vấn đề cụ thể như: phát hiện các trang web, blog, “diễn đàn” thường xuyên đăng tải những nội dung xấu; phát hiện âm mưu, phương thức, thủ đoạn hoạt động tuyên truyền chống phá của chúng trên không gian mạng, kịp thời nhận diện những phương thức, thủ đoạn mới; phát hiện cá nhân, tổ chức sở hữu, quản lý, điều hành các trang mạng xã hội thường xuyên đăng tải các bài viết, hình ảnh, video tuyên truyền phá, chống phá cách mạng Việt Nam; phát hiện những bất cập, hạn chế của các biện pháp, công tác nghiệp vụ đã và đang được triển khai.

Để nắm tình hình có hiệu quả, đòi hỏi các cơ quan báo chí cần sử dụng tổng hợp các lực lượng, phương tiện, biện pháp; thường xuyên rà quét, lên danh sách các trang web, blog, “diễn đàn” có nội dung phức tạp, các đối tượng viết bài trên những trang mạng này (có thể là tên thật hoặc nickname, bút danh…); khai thác thông tin trên các trang web, blog để xác định được đối tượng sở hữu, quản lý bài viết và đề xuất biện pháp kịp thời xử lý.

Sáu là, các cơ quan báo chí cần chú trọng xây dựng, bồi dưỡng, nâng cao trình độ cho đội ngũ người làm báo có bản lĩnh chính trị vững vàng, có trình độ lý luận cao, khả năng diễn đạt, thuyết phục, có nhiệt huyết, dũng khí đấu tranh bảo vệ chủ nghĩa Mác – Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh; bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa. Quan tâm đầu tư trang thiết bị, phương tiện để những người làm báo tiếp cận công nghệ hiện đại, đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ chính trị đặt ra trong tình hình mới.

Bảy là, thường xuyên kiểm tra, giám sát hoạt động báo chí, truyền thông, nhất là kiểm tra, giám sát quy trình thẩm định, xử lý thông tin trước khi đưa lên trang báo, sóng phát thanh, truyền hình. Khen thưởng, động viên kịp thời, xứng đáng đối với nhà báo, cơ quan báo chí có thành tích; xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật hoặc đạo đức nghề nghiệp nhà báo.

Tài liệu tham khảo:

1. Bộ Chính trị khóa XII, Nghị quyết số 35-NQ/TW, ngày 22/10/2018 về “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới”.

2. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội.

3. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 10, Nxb. Chính trị quốc gia – Sự thật, Hà Nội.

4. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 12, Nxb. Chính trị quốc gia – Sự thật, Hà Nội.

5. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 14, Nxb. Chính trị quốc gia – Sự thật, Hà Nội.

ThS. Nguyễn Văn Hân

Giảng viên Khoa Lý luận cơ sở